رویارویی با حیوانات در جنگل

روبه رو شدن با مار

در بسیاری از جنگل های ایران، احتمال گزیدگی توسط مارها یا حمله مارهای وحشی وجود دارد. باید به این نکته توجه داشت که اکثر مارها بی خطر هستند و ۸۰ درصد از مارهای پرخطر نیز تا زمانی که در معرض شکار قرار نگیرند، حمله نمی کنند. در صورت گزیده شدن توسط مارهای مرجانی با خطوط زرد و نارنجی، زهر باید سریع از قسمت گزیده شده خارج و آب زیادی نوشیده شود. استفاده از یخ برای پانسمان این زهر توصیه نمی شود. شناسایی ظاهر مار و توضیح آن به متخصص برای درمان سریع تر بیماری مؤثر خواهد بود. بهترین روش برای پیشگیری از گزیدگی توسط مارها، در صورت رویارویی با این خزنده، بی حرکت بودن یا در صورت لزوم آرام و بدون سروصدا حرکت به طرف عقب است.در دشت ها و جنگل های نواحی دریای خزر و آذربایجان، گونه های مختلفی از مارهای سمی و غیرسمی یافت می شوند. در میان این گونه ها، مارهایی مانند مار زنجانی، افعی قفقازی، کبرا یا کفچه مار (بزرگترین مار خاورمیانه)، گرگ مار، مار آتشی و مار آبی در مناطق شمالی ایران و جنگل های نواحی البرز، آذربایجان و زاگرس پراکنده هستند.

نواحی جنوبی نیز زیستگاه مناسبی برای خزندگانی مانند افعی دماوندی، مار گورخری، مار کوتوله و خاکی، افعی آذربایجانی محسوب می شوند.شناخت مارهای سمی از شکل ظاهری آنها امکانپذیر است. تمام مارهای سمی دارای فنگ یا نیش دندان لوله ای شکل و متصل به غده سمی هستند. دم مارهای سمی کوتاه و در مقایسه با مارهای غیرسمی کندتر حرکت می کنند. ناحیه سر اکثر مارهای سمی مثلثی شکل است و در بعضی از این انواع مار، حفره ای میان چشم و بینی قرار دارد که به راحتی قابل تشخیص است. گرزه مار یا افعی، مار دریایی، کفچه مار یا کبری از مارهای سمی با مردمک چشم بیضی شکل هستند که سم آنها خطرناک بوده و عوارض عصبی مانند از دست دادن توانایی تکلم، سرگیجه و در نهایت خفگی و فلج دستگاه تنفسی را به دنبال دارد.باید توجه داشت در محل گزیدگی مارهای سمی، اثر نیش به صورت دو حفره کوچک دایره مانند مشخص است در صورتی که این اثر هنگام گزیدگی توسط مارهای غیرسمی، هلالی شکل است.

مواجه شدن با یوزپلنگ

درجنگل های مناطق جنوبی یا کوهستانی احتمال رویارویی با شیر یا یوزپلنگ وجود دارد. هنگام مشاهده شیر یا ببر باید آرامش و خونسردی حفظ شود و فرد با استفاده از دستان یا لباس های خود طوری وانمود کند که بزرگ به نظر برسد و پس از آن با آرامش بدون بازگشت به سمت دیگر به طرف عقب حرکت کند. گفتنی است شیر ایرانی یکی از گونه های در حال انقراض است که زیستگاه آن در جنگل های نواحی جنوب زاگرس و خوزستان و جنگل های اطراف رودخانه کرخه، دز، کارون تا دشت ارژن واقع در غرب شیراز است.

مقابله با گرگ

هنگام برخورد با گرگ بهتر است آرام و آهسته به سمت زمین های سفت و نواحی گرم تر حرکت کرده و در صورتی که افراد مورد حمله واقع شوند، با فریاد زدن و پرتاب سنگ و چوب اقدام به فرار کنند. افرادی که به صورت گروهی حرکت می کنند کمتر مورد حمله گرگ ها قرار می گیرند. زیستگاه این جانور در نواحی شمالی و جنگل های آستارا و جنگل های غربی است.

زنبورگزیدگی

پوشیدن لباس های روشن و استفاده نکردن از عطر یا اسپری های خوشبوکننده از عواملی است که خطر نزدیک شدن زنبورها را کاهش می دهد. در صورتی که افراد توسط زنبورها مورد حمله واقع شوند، باید بدون انجام هیچگونه واکنش یا تکان دادن دستان، سر و صورت را بپوشانند تا از نیش حشرات در امان بمانند.در صورت گزیده شدن، زهر زنبور باید هرچه سریع تر با ناخن خارج شود و اعمال فشار روی آن انجام نشود تا سم در جریان خون پراکنده شود.

مقابله با کروکودیل

هنگام مواجهه با کروکودیل ها باید هرچه سریع تر فرار کرد و حرکت به صورت زیگزاگی انجام شود تا این حیوانات وحشی با گم کردن مسیر، قادر به تعقیب نباشند. زیستگاه این حیوان در نواحی جنوبی در جنگل و آب های شیرین سیستان و بلوچستان است.

وسایل مورد نیاز در سفر

قبل از سفر باید فهرستی از وسایل مورد نیاز مانند سیستم های ارتباطی مثل تلفن همراه، سیستم های مکان یابی، قطب نما، وسایل دفاعی نظیر کاتر یا چاقو، سیستم های روشنایی، مواد شوینده، کیسه خواب، کتاب راهنما، دوربین، چکمه های بلند و قابل شست وشو و چتر تهیه کرد و آنها را قبل از سفر در کوله پشتی قرار داده و از همراهان مطمئن شوند تا هیچ وسیله ای را از قلم نیندازند.باید توجه داشت، نقشه کتاب راهنما، چراغ قوه، غذا، آب، لباس، جعبه کمک های اولیه و چادر ضروری محسوب شده و گاهی اوقات وسایل نجات جان در جنگل محسوب می شود.برای پیشگیری از خطر گم شدن در جنگل همراه داشتن سیستم مکان یاب GPS یا تلفن همراه برای فرستادن پیام یا برقراری تماس با گروه های نجات ضروری است.